“Hocam, ya evet deyin ya da hayır”. Bunun gibi ifadeleri sıklıkla duyuyorum; doğaldır. Çünkü almış olduğunuz eğitim, bakış açınızın tek boyutlu olarak gelişmesine neden oldu. Tüm açılardan bakmaya ve bunlar arasındaki bağlantıları anlamaya alışık değiliz. Ama varoluştaki her şey; dünya, yaşam, evren, Tanrı... bünyelerinde zıtlıkları taşır; hepsi zıtlıkların birleşimidir. Ve sahip olduğunuz tüm bilgi, sahip olduğunuz bakış açınızla ilintilidir. Örneğin bir kadını ele alalım. Bir erkeğin gözünde “o” bir eştir. Başka bir erkeğin gözünde kız evlat, başka bir erkeğin gözünde anne, bir diğeri için kız kardeş, abla, öğretmen, dost vs. olabilir. Yani farklı erkeklerin bakış açısıyla o ya eştir, ya kız evlat, ya anne, ya kız kardeş vs. dir. [resim=20140123resim-091305KV][/resim] Aynı şekilde, bir erkeği ele aldığımızda; bir kadın için “o” onun kocasıdır. Başka bir kadın için oğul, başka bir kadın için baba, kardeş, abi, patron olabilir. Yani bir kadın için sadece “anne” veya “kız çocuğu”; bir erkek için de sadece “baba” ya da “kardeş” diyemeyiz. O kişi için hem “baba” hem “oğul” gibi farklı ve çelişkili tanımlamalar yapılsa bile “o” tüm bunların birleşimidir. Bir kadın aynı anda hem kocasının karısı, hem çocuğunun annesi, hem babasının kızı, hem abisinin kız kardeşi, hem bir oğlan çocuğun öğretmeni gibi kimliklere sahip olabilirken, bir erkek de karısının kocası, kızının babası, annesinin oğlu, kız kardeşinin abisi olabilir. Yani bir kadın ya da bir erkek farklı bakış açılarından farklı değerlendirilir. [resim=20140123resim-091322NT][/resim] Kitap şeklindeki objeye bir açıdan baktığınızda, onun ön, sırt ve üst kısmını görürsünüz, ikinci açıdan baktığınızda sadece sırt kısmını, üçüncü açıdan baktığınızda ise, onun aslında bir kitap değil de, kasa olduğunu görürsünüz. Biri bu objeye bir açıdan baktığında, bunun kitap olduğunu görür ve bunu savunur; başka biri de onun bir kasa olduğunu... Bir konu, obje ya da kişiye değişik açılardan baktığınızda, onun hakkında edindiğiniz bilgi zıt tanımlamalarla ifade edilebilir. Tıpkı yukarıda verdiğim örnekteki gibi... Bu nedenle burada önemli olan ifade edilenin hangi açıdan ele alındığıdır. Din konusunu ele aldığımızda ise; ortak bir çıkış noktasına (Tanrı) sahip olan ve kişiyi aynı yer, amaç ve hedefe: Tanrı’ya götüren felsefelerin bile birbiriyle çelişen birçok ifadeler içerdiğini görürüz. Hz. Muhammed, Hz. İsa, Hz. Musa, Hz. Buda ve diğerleri; hepsi birbirinden farklı öğretilere sahiptir. Tıpkı dağın zirvesine giden yolların farklı olduğu gibi. Zirveye (Tanrı’ya), dağın kuzey tarafından tırmanan dağcı; kuzey yönünde hareket etmesi gerektiğini söylerken, güneyinde bulunan başka bir dağcı da; bunun tam zıt yönünde, güneye doğru hareket etmesi gerektiğini savunur. İki birbirinden tamamen zıt görüş... Ama ikisi de doğru... Kişi, ancak bir diğerinin yerine geçerek bir diğerinin görüş açısıyla baktığında, onun ne demek istediğini anlayacaktır. Aynı şekilde bütün din ve felsefelerin içerdiği farklı ve bazen de tamamen zıt olan görüşlerin hepsi doğrudur. İşte bu farklı bakış açılarını görememek kafamızı karıştırıp tartışmalara yol açıyor. [resim=20140123resim-091500XM][/resim] GERÇEK, bakış açılarınıza bağlıdır. Tartışmaların, taraf tutmaların, devrimlerin, isyanların, kargaşaların, savaşların, protestoların ortaya çıkmasının sebebi budur... Farklı bakış açıları... Eşler, sevgililer tartışır... Çünkü biri kadın ve diğeri erkek; her ikisi birbirine tamamen zıt iki farklı dünya ve görüşlere sahiptir. Biri bir şey söylüyor... kendi açısından haklı; diğeri de farklı bir şey söylüyor... o da kendi açısından haklı. Herkes haklı... Görüş açınızı genişletin; asla mutlak evet (mutlak doğru) ya da mutlak hayır (mutlak yanlış) gibi bir değerlendirmede bulunmayın. Çünkü bir açıdan bakıldığında “doğru” olan, başka bir açıdan bakıldığında “yanlış” olabilir. Dahası, yapılan değerlendirmelerin hangi bakış açısıyla yapıldığına da dikkat edin. Bu şekilde görüşünüzü genişletecek ve farklı açılardan bakmayı öğreneceksiniz. Yoksa karşımıza sayısız seçenekler ve yollar sunan bu dünyayı anlayamayacak ve içinde kaybolacaksınız.