Vücut geliştirme sporu son zamanlarda özellikle gençler arasında oldukça popüler. Daha kaslı ve fit bir görünüşe kavuşmak isteyen bazı insanlar bu uğurda hayatını hiçe sayıyor. Kullanılan ürünler sağlığa ciddi zararlar verdiği gibi ölümle sonuçlanan bazı durumlar da yaşanıyor. Vücut geliştirme sporcuları arasında oldukça yaygın olan ve kullanılan ürünler arasında en masumlarından biri olan protein tozlarının yanlış ve bilinçsiz kullanımı bile sizi ölüme kadar götürebilir.
İngiltere'de henüz 16 yaşında bir genç yaşamını yitirdi. Genç yaşta yaşanan bu vahim olayın sorumlusu olarak ise kullandığı protein tozu gösterildi. Bu olayın ardından zaman zaman gündeme gelen ve çok fazla tartışılan sporcuların kullandığı besin takviyelerinin zararları yeniden gündeme geldi.
Özellikle vücut geliştirme sporcuları, daha kaslı ve daha hacimli bir görüntü elde etmek uğruna hayatını riske atıyor. Kullanılan anabolik hormonlar ciddi sağlık sorunlarına yol açtığı gibi, ölümle sonuçlanan bir çok örneği de bulnuyor. İnsan metabolizmasının kaldırabileceğinin çok üzerinde bir kas kütlesi yaratmanızı sağlayan bu hormonların tamamı sağlığa zararlı. Yan etkileri uzun zaman alan tedaviler sonucu kısmen giderilebilse de bazen kullanılan doza ve zamana bağlı olarak ne yazık ki yapılacak bir şey kalmıyor.
Bir sporcu her ne kadar anabolik maddeler kullanmıyor olsa da yine de hayati bir tehlikeyle karşı karşıya kalıyor olabilir. Bunun sebebi ise besin takviyesi olarak adlandırılan ve oldukça masum gösterilen bazı ürünler. Bu takviyelerin doğru dozda ve zamanda kullanılması zaman zaman faydalı olabilir. Ancak vücut geliştirme sporcularının büyük çoğunluğu elde ettiği vücudu zamanla beğenmeyerek daha fazlasını istediğinden doğru ve yeterli dozda kalmıyor.
Gösterildiği Kadar Masum Değil
Özellikle Türkiye'de besin takviyesi sektörü tam manasıyla denetim altına alınmış değil. Sağlık Bakanlığı ve Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından incelenip onaylanan ürünler ciddi testlerden ve denetimlerden geçiyor. Ancak ülkemizde ne yazık ki merdiven altı üretilen ürünlere ulaşım oldukça kolay. İnternet aracılığla çok rahat ve hızlı bir şekilde merdiven altı üretilmiş, denetimsiz ve içinde ne olduğu bilinmeyen ürünler satın alıp bunları günde birkaç defa içerek adeta kendinizi zehirleyebilirsiniz.
Merdiven altı üretimlerin yanında ülkemizde besin takviyesi sektöründe ciddi bir sahte ürün sıkıntısı bulunuyor. Ürünlerin neredeyse tamamı ithal ürünler olduğundan sahteleri imal ediliyor ve piyasada insan hayatını hiçe sayan, içeriğinde ne olduğu bilinmeyen onlarca ürün geziyor. Ne yazık ki Türkiye'de bakanlık onaylı ve orijinal ürünler çok pahalı olduğundan, özellikle genç ve bilinçsiz sporcular sahet yada merdiven altı ürünlere yöneliyor.
Uluslararası Olimpiyat Komitesi'nin de bu konuda bir açıklaması bulunuyor. Açıklamaya göre besin takviyesi ve özellikle protein tozlarının yaklaşık yüzde 10 kadarı doping içeriyor. Bu açıklamada bahsedilen ürünler orijinal ürünler. Ülkemizde satılan ve merdiven altı üretim ve sahte ürünlerin ise içeriğinde ne olduğu kimse tarafından bilinmiyor.
İhtiyaç Fazlası Protein Ölüme Götürüyor
Sporcu sağlığı konusunda uzman hekimler, normal bir insanın günlük protein ihtiyacının kilo başına 2 gram kadar olduğunu söylüyor. Bir örnekle açıklamak gerekirse 80 kilo normal bir insanın günlük 160 gram protein tüketmesi sağlıklı bir bünyeye sahip olması için yeterli. Profesyonel ve ağır spor yapan vücut geliştirme sporcuları için ise bu rakam kilo başına 3.3 grama kadar çıkabiliyor.
100 kilo bir profesyonel vücut geliştirme sporcusunun dahi günlük 330 gram protein alması fazlasıyla yeterli. Ancak amatör ve genç sporcular arasında, "Ne kadar çok protein alırsam o kadar gelişirim." şeklinde yanlış bir inanış hakim. İşte sağlığınızı asıl tehlikeye atan da bu düşünce. Çünkü vücudun ihtiyacından fazla protein alımı karaciğer ve böbreklerde ciddi sağlık sorunlarına neden oluyor.
Uzmanlar, protein takviyesi alınmadan önce karaciğer ve böbrek fonksiyonlarının doğru çalışıp çalışmadığının mutlaka kontrol edilmesini öneriyor. Çünkü karaciğer ve böbreklerin doğru çalışmadığı durumlarda, vücut ihtiyaç dahilinde protein bile alınsa bu proteini parçalayıp metabolik faaliyetlerde kullanamıyor. Dolayısıyla vücuda alınan protein, amonyak olarak vücutta birikiyor ve zamanla amonyak zehirlenmesine neden olabiliyor. Bu durumun ölüme kadar gittiği durumlar da yaşandı.
Protein tozunun en masum yan etkilerinden biri ishal. Uzmanlar her ne kadar günlük protein ihtiyacının yumurta, tavuk, et, baklagiller gibi doğal besinlerden alınmasını önerse de profesyonel sporcular için kaliteli ve orijinal protein tozu için de açık kapı bırakılıyor. Ancak fazla alınan ve bağırsaklarda emilemeyen protein, sindirim sisteminin dengesini bozarak ishale yol açabiliyor.
Ne kadar fazla protein alırsanız o kadar fazla kas geliştirmek yerine o kadar fazla karaciğer ve böbreklerinizi yorarsınız. Bu sebeple protein tozu kullanımına dikkat etmelisiniz.
